Foto’s: met dank aan Ernst-Jan Dekker & Jeroen Smit

Dwingeloo

Dwingeloo, in de volksmond ‘Dwingel’ genoemd, is een prachtig brinkdorp in het Zuid-Westen van Drenthe en behoort sinds 1998 tot de gemeente Westerveld. Voor 1998, vormde Dwingeloo met de buurtschappen Dieverbrug, Eemster, Leggeloo, Lhee, Lheebroek en Stroovledder een zelfstandige gemeente. De mooie, kenmerkende brink van Dwingeloo is sinds jaar en dag een beschermd dorpsgezicht.

Aan de Brink op nummer twaalf staat nog steeds het ‘Schultehuis’, de vroegere ambtswoning van de schulte (burgemeester) van Dwingeloo.

Rondom Dwingeloo bevonden zich vroeger vier havezaten. Havezaten waren adellijke huizen waarvoor edelen tot het ridderschap werden toegelaten.  Aan de noordzijde van het dorp doet de havezate ‘Westrup’ nog dienst als notariskantoor, terwijl aan de zuid-westzijde van het dorp één van de best bewaarde havenzaten van Drenthe staat: de havezate ‘Oldengaerde’.

Aan deze brink staat de fraaie Sint-Nicolaaskerk, die in de volksmond liefkozend ‘De Siepel’ wordt genoemd vanwege de kenmerkende vorm van de torenspits. Voor de kerk staat het standbeeld van ‘De Juffer Van Batinghe’, die volgens de overlevering verantwoordelijk voor de vorm van de torenspits zou zijn. Zij zou de bouwmeester, vlak voordat ze op reis werd gestuurd, hebben verteld welke vorm de torenspits zou moeten krijgen.

Elk jaar komt op 17 januari, bij Hotel Wesseling aan de brink, het Sint-Nicolaasgilde nog bij elkaar. Het genootschap dat bestaat uit twaalf broeders ondersteunt hulpbehoevende inwoners en ook maatschappelijke projecten.

Aan de rand van het dorp Dwingeloo begint het uitgestrekte Nationale Park Dwingelderveld, dat maar liefst 37 km2 prachtige natuur omvat. Het park, dat onder andere bestaat uit de Dwingelose en Kraloër heide, het Lheebroekerzand en de Anserdennen, is het grootste aaneengesloten natte heidegebied van West-Europa, waarin natte slenken en droge zandruggen elkaar voortdurend afwisselen.

Het Dwingelderveld herbergt tal van zeldzame flora en fauna, waaronder vele soorten roofvogels, diverse soorten spechten, een drietal slangensoorten, prachtige jeneverbesstruiken en vele reeën families.